Theo Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), kể từ ngày 1/1/2026, cá nhân kinh doanh có doanh thu vượt ngưỡng do Chính phủ quy định sẽ áp dụng thuế suất 17% trên phần thu nhập tính thuế, thay vì phương thức khoán như hiện nay.

Cụ thể:

• Cá nhân kinh doanh có doanh thu năm ≤ 200 triệu đồng sẽ được miễn thuế TNCN.
• Nếu doanh thu vượt ngưỡng, số thuế phải nộp = (doanh thu – chi phí hợp lý) × 17%.

Điểm đáng chú ý là hình thức “khoán thuế” hiện hành sẽ bị thay thế cho các cá nhân vượt ngưỡng doanh thu, chuyển sang kê khai thuế thực tế.

---

Lợi ích và thách thức khi áp dụng thuế suất 17%

✅ Lợi ích

1. Đảm bảo công bằng hơn
   Việc tính thuế theo thu nhập thực tế giúp cá nhân có chi phí đầu vào lớn được khấu trừ hợp lý, tránh gánh thuế cao bất công như trước.

2. Khuyến khích chuyên nghiệp hóa hoạt động
   Cá nhân kinh doanh sẽ cần minh bạch hóa chi phí, quản lý sổ sách chuẩn mực, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh.

3. Tạo động lực chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp
   Khi trở thành doanh nghiệp, hộ kinh doanh được hưởng nhiều lợi ích: tư cách pháp nhân, ưu đãi thuế, dễ dàng vay vốn, tham gia đấu thầu, nâng cao uy tín.

⚠️ Thách thức

• Chi phí tuân thủ tăng: cần thuê kế toán, thực hiện báo cáo tài chính, bảo hiểm xã hội…
• Khó khăn cho hộ nhỏ lẻ: những người kinh doanh quy mô nhỏ, doanh thu không ổn định sẽ gặp áp lực lớn khi phải kê khai và quản lý phức tạp hơn.
• Nguy cơ tăng gánh nặng thuế: nếu không quản lý tốt chi phí hợp lý, có thể phải đóng thuế cao hơn so với phương pháp khoán.

Lộ trình thực hiện

1. Giai đoạn 2025:

   • Quốc hội xem xét và thông qua dự thảo Luật Thuế TNCN sửa đổi.

   • Chính phủ ban hành nghị định, thông tư hướng dẫn.

   • Cơ quan thuế triển khai tập huấn, hỗ trợ hộ và cá nhân kinh doanh chuẩn bị chuyển đổi.

2. Từ 1/1/2026:

   • Chính thức áp dụng mức thuế suất 17% đối với cá nhân kinh doanh vượt ngưỡng doanh thu.

   • Các hộ nhỏ lẻ dưới 200 triệu đồng/năm tiếp tục được miễn thuế.

3. Giai đoạn 2026 – 2027:

   • Cơ quan thuế đánh giá tình hình thực hiện.

   • Hộ, cá nhân kinh doanh từng bước làm quen với kê khai, chứng từ, hóa đơn điện tử.

---

Hộ kinh doanh có nên chuyển đổi thành doanh nghiệp?

Trước bối cảnh thay đổi thuế, nhiều hộ kinh doanh đặt câu hỏi: nên duy trì mô hình cũ hay chuyển sang doanh nghiệp?

Ưu điểm khi chuyển đổi thành doanh nghiệp:

• Tách biệt tài sản cá nhân và tài sản doanh nghiệp, giảm rủi ro pháp lý.
• Có cơ hội hưởng ưu đãi thuế trong giai đoạn đầu nếu đủ điều kiện.
• Dễ dàng ký hợp đồng lớn, tham gia chuỗi cung ứng, đấu thầu.
• Nâng cao uy tín với khách hàng, đối tác và ngân hàng.
• Được hỗ trợ trong chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo.

Tuy nhiên cần cân nhắc:

• Phải tuân thủ đầy đủ chế độ kế toán, báo cáo tài chính.
• Chi phí cố định cao hơn, đặc biệt cho bộ máy quản lý và pháp lý.
• Nếu doanh thu chưa ổn định, chuyển đổi có thể làm tăng chi phí thay vì mang lại lợi ích ngay.

---

Gợi ý cho cá nhân và hộ kinh doanh chuẩn bị

1. Rà soát doanh thu và chi phí thực tế
   Đánh giá lại doanh thu năm để xác định có vượt ngưỡng chịu thuế 17% hay không.

2. Lập kế hoạch chuyển đổi (nếu cần)
   Nếu phù hợp, nên chuẩn bị chuyển sang doanh nghiệp để kịp tận dụng ưu đãi.

3. Chuẩn hóa hệ thống kế toán và hóa đơn
   Ghi chép chi phí rõ ràng, sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử để thuận tiện khi kê khai.

4. Theo dõi chính sách thuế mới
   Thường xuyên cập nhật văn bản hướng dẫn từ cơ quan thuế để tránh bị động.

5. Tham khảo chuyên gia tư vấn thuế
   Đối với hoạt động phức tạp, nên nhờ chuyên gia tính toán, so sánh giữa việc tiếp tục là cá nhân kinh doanh và chuyển sang doanh nghiệp.

---

Kết luận

Việc áp dụng thuế suất 17% cho cá nhân kinh doanh từ năm 2026 là bước đi nhằm tạo sự công bằng, minh bạch trong quản lý thuế. Tuy nhiên, chính sách này cũng đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt cho hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Để thích ứng, cá nhân kinh doanh cần chủ động:

• Kiểm tra lại doanh thu và chi phí,
• Cân nhắc việc chuyển đổi sang doanh nghiệp,
• Chuẩn bị sẵn sàng về kế toán, hóa đơn và nghĩa vụ thuế.

Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu

CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM

VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội

Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội

Hotline: 024.39936229 - 84973282186

Email: dailythuebluecom@gmail.com