Thuế VAT (thuế giá trị gia tăng) là một trong những loại thuế phổ biến nhất trong hệ thống thuế hiện hành tại Việt Nam. Việc nắm rõ cách tính thuế VAT không chỉ giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh tuân thủ đúng quy định pháp luật mà còn góp phần tối ưu chi phí thuế và tránh rủi ro pháp lý.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết, dễ hiểu và chuẩn xác nhất về cách tính thuế VAT năm 2025, bao gồm các phương pháp tính, công thức cụ thể và những lưu ý quan trọng theo quy định mới.
1. Các mức thuế suất VAT hiện hành
Theo Luật Thuế GTGT và các văn bản hướng dẫn mới nhất, hiện nay có 3 mức thuế suất thuế giá trị gia tăng:
-
0%: Áp dụng cho hàng hóa xuất khẩu, dịch vụ xuất khẩu, vận tải quốc tế...
-
5%: Áp dụng cho hàng hóa thiết yếu như nước sạch, thuốc chữa bệnh, thiết bị y tế...
-
10%: Áp dụng cho đa số hàng hóa, dịch vụ thông thường.
Lưu ý đặc biệt: Từ 01/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026, một số hàng hóa dịch vụ đang chịu thuế suất 10% sẽ được giảm còn 8%, theo quy định tại Nghị quyết 204/2025/QH15 và Nghị định 174/2025/NĐ-CP.
2. Các phương pháp tính thuế VAT hiện nay
Hiện nay, có hai phương pháp tính thuế giá trị gia tăng phổ biến, bao gồm: phương pháp khấu trừ và phương pháp trực tiếp.
2.1. Cách tính thuế VAT theo phương pháp khấu trừ
Đối tượng áp dụng:
- Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế có doanh thu từ hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ từ 1 tỷ đồng/năm trở lên;
- Tổ chức, cá nhân tự nguyện đăng ký áp dụng;
- Có đầy đủ chứng từ hợp lệ và hóa đơn GTGT.
Công thức tính:
Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ
Trong đó:
- Thuế GTGT đầu ra = Giá tính thuế x thuế suất
- Thuế GTGT đầu vào: Là thuế đã trả khi mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho hoạt động kinh doanh, có hóa đơn hợp lệ, thanh toán không dùng tiền mặt với giá trị trên 20 triệu đồng.
Ví dụ minh họa:
- Doanh nghiệp mua nguyên vật liệu 300 triệu đồng, VAT 10% → VAT đầu vào = 30 triệu đồng
- Doanh nghiệp bán thành phẩm 350 triệu đồng, VAT 10% → VAT đầu ra = 35 triệu đồng
- → Thuế GTGT phải nộp = 35 triệu – 30 triệu = 5 triệu đồng
Đây là phương pháp phổ biến với doanh nghiệp có hệ thống kế toán đầy đủ và minh bạch.
2.2. Cách tính thuế VAT theo phương pháp trực tiếp
Đối tượng áp dụng:
- Cá nhân, hộ kinh doanh;
- Doanh nghiệp không đủ điều kiện áp dụng phương pháp khấu trừ;
- Các cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý.
Cách tính thuế GTGT trực tiếp:
Với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh:
Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % thuế GTGT
Tỷ lệ tính trên doanh thu cụ thể:
| Ngành nghề | Tỷ lệ VAT (%) |
|---|---|
| Phân phối, cung cấp hàng hóa | 1% |
| Dịch vụ, xây dựng không bao vật tư | 5% |
| Sản xuất, xây dựng có vật tư | 3% |
| Hoạt động kinh doanh khác | 2% |
Với cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý:
Phương pháp này đơn giản, không yêu cầu hóa đơn đầu vào, nhưng không được khấu trừ thuế nên chi phí thường cao hơn.
3. Cách tính VAT khi giá đã bao gồm thuế
Trong thực tế, nhiều đơn vị kinh doanh ghi giá bán đã bao gồm thuế GTGT trên hóa đơn. Khi đó, cần tách phần thuế ra theo công thức sau:
Giá chưa thuế = Giá đã có thuế / (1 + thuế suất) Thuế GTGT = Giá đã có thuế – Giá chưa thuế
Ví dụ:
Giá bán đã gồm thuế: 11.000.000 đồng, thuế suất 10%
- Giá chưa thuế = 11.000.000 / 1.1 = 10.000.000 đồng
- Thuế GTGT = 11.000.000 – 10.000.000 = 1.000.000 đồng
4. Một số lưu ý quan trọng khi tính thuế VAT
- Tỷ lệ thuế và phương pháp tính cần được xác định ngay từ đầu khi đăng ký thuế với cơ quan thuế.
- Giá tính thuế VAT là giá bán chưa bao gồm VAT và phải được ghi rõ trên hóa đơn.
- Doanh nghiệp cần lưu giữ hóa đơn, chứng từ đầu vào hợp lệ để đảm bảo quyền khấu trừ thuế.
- Mức thuế suất 8% chỉ áp dụng có điều kiện, cần kiểm tra danh mục hàng hóa dịch vụ cụ thể trong Nghị định 174/2025.
Việc hiểu rõ và áp dụng đúng cách tính thuế VAT là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp, hộ kinh doanh vận hành hiệu quả và tuân thủ pháp luật thuế. Tùy thuộc vào mô hình hoạt động và quy mô doanh thu, tổ chức cần lựa chọn phương pháp tính thuế GTGT phù hợp để tối ưu chi phí và hạn chế rủi ro.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ chi tiết về việc xác định thuế suất, phương pháp tính hay kiểm tra hóa đơn đầu vào đầu ra hợp lệ, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ tư vấn thuế của chúng tôi.
Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu
CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM
VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 024.39936229 - 84973282186
Email: dailythuebluecom@gmail.com