Bảo hiểm xã hội (BHXH) là quyền lợi và nghĩa vụ của cả người lao động lẫn người sử dụng lao động, theo quy định của pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, không ít trường hợp doanh nghiệp hoặc cá nhân chậm đóng, trốn đóng BHXH, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, trong đó có việc bị tính lãi suất cao. Vậy mức lãi phạt chậm, trốn đóng BHXH được quy định cụ thể ra sao và ảnh hưởng như thế nào đến các bên liên quan?
Chậm đóng bảo hiểm xã hội và mức lãi suất phạt
Theo quy định tại Điều 122 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành, doanh nghiệp chậm đóng BHXH sẽ phải chịu mức lãi suất phạt tính trên số tiền BHXH chưa đóng. Mức lãi suất này được áp dụng tùy thuộc vào thời gian chậm đóng:
- Trong vòng 30 ngày: Nếu doanh nghiệp chậm đóng không quá 30 ngày, thì sẽ không bị tính lãi. Tuy nhiên, nếu quá thời hạn này, lãi suất bắt đầu được tính.
- Sau 30 ngày: Lãi suất phạt được tính bằng bằng mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước. Tùy theo thời kỳ, mức lãi suất này có thể dao động, nhưng thường nằm trong khoảng 6-8%/năm. Đối với khoản chậm đóng, doanh nghiệp sẽ phải chịu lãi trên tổng số tiền chưa nộp theo mức lãi suất trên.
Ví dụ, nếu một doanh nghiệp chậm đóng 100 triệu đồng BHXH trong vòng 6 tháng, với lãi suất trung bình năm là 7%, số tiền lãi phạt sẽ tương đương khoảng 3.5 triệu đồng.
Xem ngay: Tư vấn Nhân Sự - Bảo Hiểm BLUECOM uy tín hàng đầu, GIẢI ĐÁP 24/7
Trốn đóng bảo hiểm xã hội và hậu quả pháp lý
Trốn đóng BHXH không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, theo Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2017, Điều 216 quy định về tội trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động:
- Nếu doanh nghiệp trốn đóng từ 6 tháng trở lên, hoặc cố tình không đóng BHXH cho một số lượng lớn người lao động, sẽ phải đối mặt với các hình phạt nghiêm khắc như phạt tiền, cải tạo không giam giữ, hoặc thậm chí phạt tù lên đến 7 năm tùy vào mức độ vi phạm.
Ngoài ra, doanh nghiệp sẽ phải nộp lại toàn bộ số tiền BHXH trốn đóng cộng với lãi phạt tính theo quy định. Lãi suất tính cho các trường hợp này thường cao hơn so với chậm đóng và có thể lên đến 20% tổng số tiền chưa đóng trong năm vi phạm.
Tác động đối với người lao động
Việc chậm đóng hoặc trốn đóng BHXH không chỉ gây thiệt hại trực tiếp đến quyền lợi của người lao động, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh nghiệp. Người lao động không được hưởng đầy đủ các chế độ BHXH như ốm đau, thai sản, hưu trí hoặc bảo hiểm thất nghiệp, dẫn đến khó khăn trong cuộc sống và công việc.
Trong nhiều trường hợp, người lao động phải đối mặt với việc khó khăn trong thủ tục đòi lại quyền lợi của mình từ doanh nghiệp, đặc biệt khi doanh nghiệp cố tình kéo dài thời gian thanh toán hoặc trốn đóng. Điều này tạo ra sự bất ổn và ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Chậm đóng và trốn đóng BHXH không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động mà còn dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với doanh nghiệp, bao gồm cả việc phải chịu mức lãi phạt cao và thậm chí là truy cứu trách nhiệm hình sự. Để đảm bảo tuân thủ pháp luật và bảo vệ quyền lợi của người lao động, doanh nghiệp cần thực hiện đúng và đầy đủ nghĩa vụ đóng BHXH. Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là cam kết đạo đức trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Việc hiểu rõ và tuân thủ các quy định về đóng BHXH sẽ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro tài chính và pháp lý, đồng thời xây dựng môi trường lao động bền vững, lành mạnh.
Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu
CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM
VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 024.39936229 - 84973282186
Email: dailythuebluecom@gmail.com