Doanh nghiệp đầu tư vào trái phiếu cần lưu ý: khoản lãi từ hoạt động đầu tư này không chỉ là lợi nhuận mà còn là thu nhập chịu thuế. Bài viết dưới đây sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ về khái niệm, cách tính và các khoản chi phí được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) từ lãi trái phiếu.
1. Trái phiếu là gì và lãi trái phiếu là gì?
Theo Luật Chứng khoán 2019, trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với phần nợ của tổ chức phát hành.
Nghị định 155/2020/NĐ-CP cũng quy định: trái phiếu là chứng khoán có kỳ hạn từ 1 năm trở lên do doanh nghiệp phát hành để vay vốn, xác nhận quyền lợi của người sở hữu đối với một phần nợ.
Hiểu một cách đơn giản:
-
Doanh nghiệp phát hành trái phiếu là người đi vay vốn.
-
Doanh nghiệp hoặc tổ chức mua trái phiếu là chủ nợ.
-
Khoản lãi trái phiếu là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp mua trái phiếu nhận được từ nhà phát hành.
Vì vậy, khi doanh nghiệp thu được lãi từ việc đầu tư trái phiếu, khoản này được tính là thu nhập chịu thuế và phải kê khai, nộp thuế TNDN nếu thuộc đối tượng nộp thuế.
2. Cách tính thuế TNDN từ lãi trái phiếu
2.1. Công thức chung tính thuế TNDN
Theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành:
Số thuế TNDN phải nộp = Thu nhập tính thuế × Thuế suất
Hiện nay, thuế suất thuế TNDN phổ biến được áp dụng là 20%.
Một số trường hợp đặc biệt như hoạt động khai thác dầu khí, tài nguyên quý hiếm có thể áp dụng mức cao hơn.
2.2. Áp dụng riêng với lãi trái phiếu
Đối với khoản lãi nhận được từ trái phiếu, doanh nghiệp cần xác định riêng phần thu nhập từ trái phiếu, sau đó tính thuế TNDN theo công thức:
Thuế TNDN từ lãi trái phiếu phải nộp = Lãi từ trái phiếu × Thuế suất
Trong đó:
-
Lãi trái phiếu = Giá bán – Giá mua – Các chi phí hợp lý liên quan.
Ví dụ:
Doanh nghiệp mua trái phiếu với giá 900 triệu đồng, bán ra với giá 950 triệu đồng, chi phí giao dịch là 5 triệu đồng.
→ Lợi nhuận chịu thuế = 950 – 900 – 5 = 45 triệu đồng.
→ Thuế TNDN phải nộp = 45 × 20% = 9 triệu đồng.
3. Các loại chi phí được khấu trừ khi tính thuế TNDN từ lãi trái phiếu
Khi tính thu nhập chịu thuế, doanh nghiệp được phép trừ các chi phí hợp lý, có chứng từ hợp lệ, bao gồm:
-
Chi phí giao dịch trái phiếu niêm yết (thường 0,1% – 0,2% giá trị giao dịch).
-
Phí môi giới khi mua hoặc bán trái phiếu.
-
Phí chuyển nhượng trái phiếu trên thị trường OTC (qua công ty chứng khoán hoặc đại lý).
-
Phí lưu ký trái phiếu (đối với trái phiếu niêm yết hoặc đăng ký tập trung tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam), có thể ở mức 0,2 đồng/trái phiếu/tháng.
-
Các khoản chi phí khác có đầy đủ chứng từ, hóa đơn hợp pháp và thực tế phát sinh liên quan đến việc chuyển nhượng trái phiếu.
Việc xác định và hạch toán đúng các chi phí này sẽ giúp doanh nghiệp giảm thu nhập tính thuế, từ đó giảm số thuế TNDN phải nộp.
4. Lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp
-
Doanh nghiệp cần phân biệt rõ khi nào phải tính thuế TNDN từ lãi trái phiếu. Nếu có lợi nhuận từ việc mua, bán hoặc chuyển nhượng trái phiếu thì phải kê khai thuế.
-
Một số khoản thu nhập từ trái phiếu có thể được miễn thuế theo quy định riêng (nếu có).
-
Cần xác định giá mua, giá bán và chi phí hợp lý đúng quy định tại Thông tư 78/2014/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn liên quan.
-
Doanh nghiệp nên hạch toán, kê khai thuế đúng thời hạn và lưu giữ chứng từ đầy đủ để phục vụ công tác thanh kiểm tra thuế.
-
Nếu chưa rõ quy trình, nên tham khảo ý kiến từ chuyên gia kế toán thuế hoặc đơn vị dịch vụ kế toán uy tín để đảm bảo tuân thủ pháp luật.
5. Tóm lược nhanh
-
Trái phiếu là chứng khoán xác nhận quyền lợi người sở hữu với phần nợ của tổ chức phát hành.
-
Lãi trái phiếu là khoản thu nhập phát sinh từ việc đầu tư hoặc chuyển nhượng trái phiếu.
-
Lãi từ trái phiếu là thu nhập chịu thuế TNDN, cần được kê khai và nộp thuế theo quy định.
-
Thuế suất phổ biến: 20%.
-
Chi phí hợp lý (giao dịch, môi giới, lưu ký...) có thể được khấu trừ khi tính thu nhập chịu thuế.
-
Doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ quy định thuế, hạch toán chính xác để tránh sai sót hoặc vi phạm hành chính.
Đầu tư trái phiếu mang lại cơ hội sinh lời ổn định, nhưng cũng đòi hỏi doanh nghiệp hiểu rõ nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp phát sinh từ khoản lãi này.
Việc xác định đúng chi phí, kê khai minh bạch và tuân thủ quy định pháp lý sẽ giúp doanh nghiệp vừa tối ưu lợi nhuận, vừa đảm bảo tuân thủ pháp luật thuế hiện hành.
Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu
CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM
VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 024.39936229 - 84973282186
Email: dailythuebluecom@gmail.com