Kê khai thuế là nghĩa vụ bắt buộc của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nhằm đảm bảo thực hiện đúng pháp luật về thuế. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, việc kê khai sai thông tin thuế - dù là vô tình hay cố ý - vẫn diễn ra khá phổ biến. Vậy kê khai thuế sai có bị xử phạt không? Khi phát hiện sai sót, người nộp thuế cần làm gì để xử lý? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này và đưa ra hướng xử lý cụ thể, hiệu quả.
1. Kê khai thuế sai có bị xử phạt không?
Câu trả lời là CÓ, kê khai thuế sai có thể bị xử phạt, tùy thuộc vào mức độ vi phạm và tính chất của sai sót. Căn cứ theo Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và các văn bản hướng dẫn thi hành, hành vi kê khai sai trong hồ sơ thuế được phân loại và xử lý như sau:
1.1. Kê khai sai nhưng không làm giảm số thuế phải nộp hoặc không làm tăng số thuế được hoàn
Nếu người nộp thuế kê khai sai nhưng không làm ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế, ví dụ như sai tên hàng hóa, mã số thuế, sai số liệu không liên quan đến số thuế phải nộp, thì không bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế. Tuy nhiên, người nộp thuế phải chủ động điều chỉnh thông tin kê khai, đảm bảo dữ liệu chính xác, minh bạch.
1.2. Kê khai sai làm giảm số thuế phải nộp hoặc tăng số thuế được hoàn
Đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng và sẽ bị xử phạt theo quy định. Căn cứ Điều 16 Nghị định 125/2020/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 102/2021/NĐ-CP, mức phạt cụ thể như sau:
-
Phạt tiền từ 10% đến 20% số thuế khai thiếu hoặc hoàn vượt nếu kê khai sai dẫn đến thiếu số thuế phải nộp hoặc tăng số tiền được hoàn.
-
Truy thu số thuế thiếu và tính tiền chậm nộp (0,03%/ngày) trên số tiền thuế chậm.
-
Trường hợp vi phạm mang tính chất lừa dối, gian lận, trốn thuế sẽ bị xử lý theo các điều khoản về trốn thuế, với mức phạt từ 1 đến 3 lần số tiền trốn thuế, và có thể bị xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm.
2. Các lỗi kê khai thuế sai phổ biến
Trong thực tế, người nộp thuế có thể gặp phải nhiều lỗi khác nhau trong quá trình kê khai. Dưới đây là một số lỗi phổ biến:
2.1. Kê khai sai mã số thuế, thông tin doanh nghiệp
Việc nhập sai mã số thuế, tên doanh nghiệp hoặc địa chỉ có thể làm sai lệch thông tin đăng ký, ảnh hưởng đến việc đối chiếu dữ liệu của cơ quan thuế.
2.2. Sai mã hàng, nhóm hàng, mã ngành nghề
Đối với doanh nghiệp, sai sót về mã số hàng hóa, nhóm thuế suất có thể dẫn đến kê khai sai số thuế phải nộp.
2.3. Kê khai sai thuế GTGT đầu vào/đầu ra
Đây là lỗi rất phổ biến, đặc biệt trong doanh nghiệp sử dụng hóa đơn đầu vào lớn. Việc kê khai sai có thể làm thiếu/ thừa thuế GTGT và dẫn đến sai lệch nghĩa vụ thuế.
2.4. Kê khai thiếu doanh thu, chi phí
Kê khai thiếu doanh thu hoặc không chính xác chi phí hợp lý, hợp lệ sẽ làm thay đổi lợi nhuận chịu thuế, dẫn đến sai sót trong xác định thuế TNDN.
2.5. Nộp nhầm tờ khai, nhầm kỳ tính thuế
Nộp nhầm tờ khai sang kỳ khác, hoặc gửi tờ khai sai định dạng, sai chỉ tiêu sẽ dẫn đến hồ sơ kê khai không đúng với thực tế.
3. Cách xử lý khi phát hiện kê khai thuế sai
Việc xử lý sớm và đúng cách khi phát hiện sai sót trong hồ sơ thuế là rất quan trọng, giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và chi phí phát sinh. Dưới đây là các bước người nộp thuế nên thực hiện:
3.1. Xác định mức độ và nguyên nhân sai sót
Trước tiên, cần kiểm tra và xác định:
- Sai sót thuộc loại nào? Có ảnh hưởng đến số thuế phải nộp hay không?
- Nguyên nhân sai sót là do nhập liệu, nhầm mã, tính toán sai hay do chủ quan?
- Sai sót xảy ra trong kỳ nào, đã quá thời hạn nộp tờ khai hay chưa?
3.2. Tự phát hiện và tự giác khắc phục trước khi cơ quan thuế kiểm tra
Theo Luật Quản lý thuế, nếu người nộp thuế tự phát hiện sai sót và tự giác điều chỉnh trước khi bị thanh tra, kiểm tra, thì sẽ không bị phạt 10%-20% số thuế khai thiếu. Tuy nhiên, vẫn phải nộp đủ số thuế thiếu và tiền chậm nộp.
Việc tự giác kê khai bổ sung được khuyến khích và là cách tốt nhất để tránh bị xử phạt hành chính.
3.3. Thực hiện kê khai bổ sung hồ sơ thuế
Người nộp thuế cần thực hiện kê khai bổ sung theo đúng quy trình:
- Truy cập vào phần mềm hỗ trợ kê khai (HTKK) hoặc Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
- Chọn tờ khai kê khai bổ sung, ghi rõ kỳ kê khai bổ sung và lý do điều chỉnh.
- Nộp lại tờ khai bổ sung qua hệ thống thuế điện tử (ETAX).
Lưu ý: Cần gửi kèm bản giải trình khai bổ sung và các tài liệu chứng minh, như hóa đơn, chứng từ kế toán liên quan đến điều chỉnh.
3.4. Nộp thuế bổ sung và tiền chậm nộp
Sau khi kê khai bổ sung, nếu có phát sinh số thuế phải nộp thêm, người nộp thuế cần nộp đầy đủ số thuế thiếu cùng với tiền chậm nộp tính từ ngày hết hạn kê khai đến ngày thực tế nộp.
4. Những lưu ý để hạn chế sai sót khi kê khai thuế
Để tránh rủi ro và vi phạm pháp luật về thuế, người nộp thuế nên lưu ý:
4.1. Đào tạo và nâng cao kỹ năng cho người làm kế toán – thuế
Người phụ trách kê khai thuế cần được cập nhật thường xuyên các chính sách thuế mới, nghiệp vụ kế toán thuế, và sử dụng thành thạo các phần mềm kê khai.
4.2. Kiểm tra, đối chiếu kỹ dữ liệu trước khi nộp
Dữ liệu kê khai cần được đối chiếu với sổ sách kế toán, hóa đơn và chứng từ gốc. Nên áp dụng quy trình kiểm tra chéo nội bộ để giảm sai sót.
4.3. Sử dụng phần mềm hỗ trợ khai thuế đáng tin cậy
Phần mềm HTKK, iTaxViewer hay các phần mềm kế toán uy tín như MISA, FAST, Bravo… giúp giảm lỗi định dạng và số học khi kê khai.
4.4. Lưu trữ hồ sơ đầy đủ, đúng quy định
Hồ sơ kê khai thuế, hóa đơn, chứng từ kế toán cần được lưu trữ đầy đủ và có thể truy xuất khi cần để phục vụ thanh tra, kiểm tra.
Việc kê khai thuế đúng và đầy đủ là trách nhiệm pháp lý và đạo đức của mọi cá nhân, tổ chức. Kê khai sai – dù vô tình hay cố ý – đều có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng như bị xử phạt hành chính, truy thu thuế và tính tiền chậm nộp. Tuy nhiên, nếu người nộp thuế chủ động phát hiện và khắc phục sai sót trước khi bị cơ quan thuế thanh kiểm tra thì sẽ được giảm nhẹ hoặc miễn xử phạt.
Để hạn chế rủi ro, các doanh nghiệp và cá nhân nên đầu tư vào hệ thống kế toán – thuế chuyên nghiệp, cập nhật thường xuyên các quy định mới và thực hiện kiểm tra, rà soát định kỳ các tờ khai thuế. Nếu cần thiết, nên tham vấn ý kiến chuyên gia hoặc sử dụng dịch vụ tư vấn thuế để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật.
Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu
CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM
VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 024.39936229 - 84973282186
Email: dailythuebluecom@gmail.com