Bên cạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh chính, nhiều doanh nghiệp hiện nay còn phát sinh thêm thu nhập từ việc cho thuê tài sản như văn phòng, nhà xưởng, máy móc, phương tiện vận tải… Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp cho thuê đều được miễn hoặc không phải nộp thuế. Theo quy định của pháp luật thuế hiện hành, thu nhập từ hoạt động cho thuê tài sản của doanh nghiệp được coi là thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Vậy cụ thể, khi nào doanh nghiệp phải nộp thuế TNDN từ khoản thu nhập này và cần lưu ý gì trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế?
1. Thu nhập từ cho thuê tài sản có thuộc diện chịu thuế TNDN không?
Theo quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành, mọi khoản thu nhập phát sinh từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và các hoạt động khác của doanh nghiệp đều thuộc đối tượng chịu thuế TNDN. Trong đó, phần “thu nhập khác” bao gồm cả thu nhập từ cho thuê, chuyển nhượng hoặc thanh lý tài sản.
Cụ thể, các loại tài sản doanh nghiệp cho thuê có thể là:
- Bất động sản: nhà, đất, văn phòng, nhà xưởng, kho bãi;
- Máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải;
- Quyền sử dụng, quyền khai thác tài sản hoặc tài sản vô hình như bản quyền, phần mềm, thương hiệu…
Như vậy, nếu doanh nghiệp cho thuê tài sản của mình và có phát sinh doanh thu, thì khoản thu nhập này phải được tính vào thu nhập chịu thuế TNDN, trừ các trường hợp đặc biệt được miễn theo quy định của pháp luật.
2. Thời điểm và điều kiện phải nộp thuế TNDN từ cho thuê tài sản
Doanh nghiệp sẽ phải kê khai và nộp thuế TNDN khi phát sinh thu nhập từ hoạt động cho thuê tài sản. Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm bên thuê trả tiền theo hợp đồng hoặc theo kỳ kế toán.
Việc nộp thuế được thực hiện theo nguyên tắc:
- Tạm nộp theo quý: Doanh nghiệp căn cứ vào lợi nhuận tạm tính (sau khi trừ chi phí hợp lệ) để xác định số thuế TNDN tạm nộp hằng quý;
- Quyết toán theo năm: Khi kết thúc năm tài chính, doanh nghiệp phải tổng hợp toàn bộ thu nhập (bao gồm cả thu nhập từ cho thuê tài sản) để quyết toán thuế TNDN.
Lưu ý rằng: nếu doanh nghiệp có nhiều nguồn thu nhập như hoạt động sản xuất, dịch vụ, đầu tư tài chính và cho thuê tài sản thì tất cả thu nhập đều được cộng chung để xác định thu nhập tính thuế.
Thuế thu nhập doanh nghiệp với chuyển nhượng cổ phần: Khi nào được miễn nộp?
3. Xác định thu nhập tính thuế từ hoạt động cho thuê tài sản
Để tính thuế TNDN, doanh nghiệp cần xác định thu nhập tính thuế theo công thức:
Thu nhập tính thuế = Doanh thu – Chi phí được trừ – Các khoản lỗ được kết chuyển (nếu có)
Trong đó:
- Doanh thu là toàn bộ tiền thuê tài sản mà doanh nghiệp nhận được trong kỳ, bao gồm cả các khoản phụ thu, phí dịch vụ (nếu có);
- Chi phí được trừ là các chi phí thực tế liên quan đến việc cho thuê tài sản, có hóa đơn chứng từ hợp pháp, như chi phí khấu hao tài sản, chi phí bảo trì, sửa chữa, quản lý, nhân công, bảo hiểm…;
- Nếu doanh nghiệp có khoản lỗ từ hoạt động khác, có thể được kết chuyển lỗ sang năm sau theo quy định.
Thuế suất thuế TNDN hiện hành áp dụng phổ biến là 20%. Một số lĩnh vực đặc thù hoặc vùng ưu đãi đầu tư có thể áp dụng mức thấp hơn theo quy định riêng.
4. Các trường hợp đặc biệt cần lưu ý
Có một số trường hợp doanh nghiệp cần đặc biệt chú ý để tránh nhầm lẫn khi xác định nghĩa vụ thuế:
-
Doanh nghiệp chuyên kinh doanh bất động sản:
Nếu hoạt động cho thuê bất động sản là hoạt động kinh doanh chính, thì thu nhập từ cho thuê nhà, đất, xưởng… được tính là thu nhập từ hoạt động kinh doanh chính, không phải là “thu nhập khác”. Tuy nhiên, vẫn phải nộp thuế TNDN như bình thường. -
Cho thuê tài sản kèm dịch vụ:
Nếu doanh nghiệp cho thuê tài sản có kèm cung cấp dịch vụ (như bảo trì, vận hành, bảo vệ…), phần thu nhập từ dịch vụ cũng phải tính gộp để xác định thu nhập chịu thuế. -
Tài sản cho thuê thuộc đồng sở hữu hoặc cho thuê giữa các bên có liên kết:
Trường hợp này cần lưu ý quy định về giao dịch liên kết để bảo đảm giá cho thuê là giá thị trường, tránh rủi ro bị truy thu do xác định giá chuyển nhượng không phù hợp.
5. Lưu ý về hồ sơ, chứng từ và kê khai thuế
Để được chấp nhận chi phí và xác định đúng thu nhập tính thuế, doanh nghiệp cần đảm bảo các điều kiện sau:
-
Có hợp đồng cho thuê tài sản ký kết rõ ràng, ghi đầy đủ thông tin các bên, thời hạn thuê, giá thuê, phương thức thanh toán;
-
Có hóa đơn điện tử hợp lệ khi nhận tiền thuê;
-
Các khoản chi phí liên quan đến việc cho thuê tài sản phải có chứng từ hợp pháp: hóa đơn, hợp đồng, phiếu chi, biên nhận thanh toán qua ngân hàng;
-
Việc thanh toán tiền thuê phải thực hiện không dùng tiền mặt (đối với hợp đồng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên) để được tính vào chi phí hợp lệ;
-
Kế toán doanh nghiệp phải ghi nhận doanh thu, chi phí, thu nhập và kê khai đúng kỳ phát sinh.
Tuân thủ đầy đủ các quy định này giúp doanh nghiệp tránh rủi ro bị loại chi phí, bị truy thu thuế hoặc bị phạt do khai sai, khai thiếu nghĩa vụ thuế.
6. Mức xử phạt nếu không kê khai hoặc nộp thuế đầy đủ
Trường hợp doanh nghiệp không kê khai, kê khai sai hoặc chậm nộp thuế TNDN từ thu nhập cho thuê tài sản, cơ quan thuế có thể xử phạt theo các mức sau:
-
Phạt hành vi khai sai làm giảm số thuế phải nộp: từ 10% – 20% số thuế thiếu;
-
Phạt chậm nộp tiền thuế: tính theo mức 0,03%/ngày trên số tiền chậm nộp;
-
Truy thu toàn bộ số thuế còn thiếu và điều chỉnh nghĩa vụ thuế theo quy định.
Thu nhập từ hoạt động cho thuê tài sản là một trong những nguồn thu nhập quan trọng của doanh nghiệp, nhưng cũng là lĩnh vực dễ bị bỏ sót khi kê khai thuế. Việc xác định đúng thời điểm phát sinh, lập hóa đơn đầy đủ và kê khai trung thực giúp doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định, đồng thời tránh rủi ro về thanh tra, kiểm tra và xử phạt.
Do đó, kế toán và bộ phận thuế của doanh nghiệp nên rà soát thường xuyên các hợp đồng cho thuê, đảm bảo toàn bộ doanh thu từ cho thuê tài sản được hạch toán và kê khai đúng kỳ, đúng luật – góp phần xây dựng hệ thống tài chính minh bạch và tuân thủ pháp luật thuế.
Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu
CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM
VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội
Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 024.39936229 - 84973282186
Email: dailythuebluecom@gmail.com