Truy thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là việc cơ quan thuế yêu cầu cá nhân nộp thêm số thuế mà trước đó chưa đóng đầy đủ hoặc đóng sai. Các trường hợp bị truy thu thuế TNCN thường xuất phát từ các sai sót, gian lận hoặc thay đổi tình hình thu nhập của cá nhân. Dưới đây là những tình huống phổ biến khiến cá nhân có thể bị truy thu thuế:

Truy thu thuế thu nhập cá nhân là gì?

Hiện nay không có văn bản quy phạm pháp luật nào giải thích về truy thu thuế thu nhập cá nhân, tuy nhiên theo khoản 2, khoản 3 Điều 17 Luật Quản lý thuế 2019 thì có thể hiểu đây là việc cơ quan thuế thực hiện thu các khoản thuế thu nhập cá nhân mà người nộp thuế phải nộp tuy nhiên người nộp thuế đã chậm đóng, người nộp thuế có thể vô tình hoặc cố ý chậm.

Thực trạng trốn thuế thu nhập cá nhân hiện nay đang diễn ra rất phổ biến. Vì vậy, nhằm đảm bảo nguồn thu thuế của nhà nước thì cơ quan thuế có những biện pháp truy thu thuế để giải quyết vấn đề này, tránh làm thất thoát ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, cũng có trường hợp người lao động đang thực sự gặp phải các khủng hoảng tài chính, không thể đáp ứng được việc nộp thuế đúng quy định. Những lúc này, tùy vào từng trường hợp cụ thể, cơ quan thuế cũng sẽ có những chế tài nhất định trên tinh thần hỗ trợ người nộp thuế hết sức để họ có thể gia hạn khoản thuế với thời gian lựa chọn. Điều này giúp người nộp thuế có thêm sự lựa chọn thanh toán và tránh được những cáo buộc hình sự.

9 tình huống phổ biến khiến cá nhân bị truy thu thuế

1. Không kê khai thu nhập hoặc kê khai thiếu thu nhập

• Nếu cá nhân có nhiều nguồn thu nhập nhưng không khai báo đầy đủ, hoặc cố tình giấu bớt các khoản thu nhập, khi cơ quan thuế phát hiện, họ sẽ phải nộp bổ sung thuế TNCN.

• Ví dụ: người làm tự do (freelancer) hoặc những cá nhân có thu nhập từ nhiều công ty nhưng chỉ khai báo thu nhập từ một nơi.

2. Thu nhập từ nước ngoài không khai báo

• Nếu cá nhân là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài cư trú tại Việt Nam trên 183 ngày trong năm và có thu nhập từ nước ngoài, họ bắt buộc phải khai báo và đóng thuế tại Việt Nam.

• Việc không khai báo thu nhập từ nước ngoài sẽ bị truy thu và có thể bị phạt do gian lận thuế.

Hướng dẫn tính thuế TNCN cho người lao động nước ngoài

3. Sử dụng sai mức giảm trừ gia cảnh

• Mỗi cá nhân được giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc (nếu có). Tuy nhiên, nếu khai báo sai số lượng người phụ thuộc hoặc cố tình khai sai để hưởng mức giảm trừ cao hơn, cá nhân sẽ bị truy thu thuế.

• Cơ quan thuế thường rà soát và kiểm tra các hồ sơ này để đảm bảo tính chính xác.

4. Không thực hiện quyết toán thuế cuối năm

• Các cá nhân có thu nhập từ nhiều nguồn phải tự thực hiện quyết toán thuế cuối năm. Nếu họ không tự quyết toán và nộp thuế bổ sung (nếu có), khi bị phát hiện sẽ phải truy thu số thuế thiếu và tiền phạt do chậm nộp.

Không đề nghị hoàn thuế thì cơ quan thuế có tự động hoàn thuế TNCN không?

5. Nhận được các khoản thưởng, phúc lợi nhưng không khai thuế

• Các khoản thưởng, phúc lợi không được miễn thuế (như thưởng Tết, thưởng theo kết quả kinh doanh, v.v.) cũng phải chịu thuế TNCN. Nếu các khoản này không được khai báo, người nhận sẽ bị truy thu khi cơ quan thuế phát hiện.

6. Sai sót trong quá trình tạm khấu trừ thuế tại nguồn

• Trường hợp người lao động làm việc tại nhiều nơi hoặc thay đổi công việc trong năm có thể dẫn đến sai sót trong việc khấu trừ thuế tại nguồn. Nếu phát hiện thuế đã khấu trừ chưa đủ, cơ quan thuế sẽ yêu cầu cá nhân nộp bổ sung.

7. Các khoản thu nhập chịu thuế khác không kê khai đầy đủ

• Bao gồm các khoản thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán, tài sản có giá trị lớn khác. Nếu không kê khai đầy đủ, cá nhân sẽ phải truy thu thuế và nộp phạt.

8. Cá nhân nợ thuế do nhầm lẫn về nghĩa vụ thuế

• Nhiều cá nhân do thiếu hiểu biết pháp luật hoặc nhầm lẫn cho rằng một số khoản thu nhập không phải chịu thuế. Nếu cơ quan thuế xác định những khoản đó thực tế vẫn chịu thuế, cá nhân sẽ bị truy thu và có thể bị xử phạt.

9. Chậm nộp hoặc nộp thiếu thuế

• Nếu cá nhân đã kê khai thuế nhưng chậm nộp hoặc nộp thiếu so với số tiền phải nộp, cơ quan thuế có thể yêu cầu truy thu và tính lãi phạt do chậm nộp.

Kết luận: Việc truy thu thuế TNCN thường liên quan đến các tình huống mà cá nhân chưa thực hiện đầy đủ hoặc chính xác nghĩa vụ thuế của mình. Để tránh tình trạng này, người nộp thuế cần:

• Hiểu rõ nghĩa vụ thuế và kê khai đầy đủ thu nhập từ tất cả các nguồn.
• Thực hiện quyết toán thuế đúng hạn, đặc biệt khi có thu nhập từ nhiều nguồn.
• Kiểm tra kỹ các khoản giảm trừ gia cảnh và khai báo chính xác người phụ thuộc.
• Tìm hiểu và tuân thủ đúng quy định của pháp luật thuế để tránh các khoản truy thu và phạt không mong muốn.

Bluecom - Đơn vị cung cấp dịch vụ đại lý thuế hàng đầu

CÔNG TY CỔ PHẦN ỨNG DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ BLUECOM VIỆT NAM

VPGD: P810 Tòa Trung Rice City Linh Đàm, P Hoàng Liệt, Hoàng Mai, Hà Nội

Trụ sở: Số 01, ngõ 117 Đặng Tiến Đông, P Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội

Hotline: 024.39936229 - 84973282186

Email: dailythuebluecom@gmail.com